ลดเหล้า ลดรายจ่าย เพิ่มรายได้: ชุมชนปกาเกอะญอบ้านห้วยส้มป่อย เรียนรู้การบริหารจัดการเงินและสร้างรายได้เสริมจากชุมชนต้นแบบ ภายใต้การสนับสนุนของ สสส.

ภายใต้โครงการ “ลดเหล้า-ลดรายจ่าย-เพิ่มรายได้ของชุมชนปกาเกอะญอบ้านห้วยส้มป่อย” อันเป็นความมุ่งมั่นในการพัฒนาสุขภาวะชุมชนอย่างรอบด้าน ซึ่งได้รับการสนับสนุนงบประมาณอันสำคัญจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ชุมชนได้ริเริ่มกิจกรรมการศึกษาดูงานอันเป็นประโยชน์ยิ่ง เพื่อเสริมสร้างองค์ความรู้และจุดประกายแนวคิดในการบริหารจัดการเงินอย่างมีประสิทธิภาพ ควบคู่ไปกับการแสวงหาโอกาสในการสร้างรายได้เสริมจากชุมชนที่มีประสบการณ์และความสำเร็จเป็นที่ประจักษ์ โดยมีกำหนดการและสถานที่ศึกษาดูงานที่ถูกคัดสรรมาอย่างดีดังนี้:

วันที่ 6 พฤษภาคม 2568

ช่วงเช้า (9.00 – 11.00 น.): เจาะลึกแนวทางการบริหารจัดการกลุ่มและการสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์จากผลผลิตท้องถิ่น ณ วิสาหกิจชุมกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรพื้นที่สูงบ้านแม่ขนิล

การเดินทางในช่วงเช้าได้นำคณะผู้เข้าร่วมโครงการอันประกอบด้วยสมาชิกชุมชนปกาเกอะญอบ้านห้วยส้มป่อย ไปยัง วิสาหกิจชุมกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรพื้นที่สูงบ้านแม่ขนิล ซึ่งเป็นแหล่งบ่มเพาะองค์ความรู้และถ่ายทอดประสบการณ์อันทรงคุณค่าในการบริหารจัดการกลุ่มแม่บ้านเกษตรกร ที่ประสบความสำเร็จในการสร้างรายได้เสริมจากผลผลิตทางการเกษตรและภูมิปัญญาท้องถิ่นอย่างน่าชื่นชม การศึกษาดูงานในครั้งนี้ได้เน้นหนักไปที่การเรียนรู้ในหลากหลายมิติ เพื่อให้ผู้เข้าร่วมสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในบริบทของชุมชนตนเองได้อย่างเหมาะสม:

• การจัดการบัญชีครัวเรือน: รากฐานความมั่นคงทางการเงิน: ผู้เข้าร่วมได้เรียนรู้ถึงความสำคัญและวิธีการจัดทำบัญชีรายรับรายจ่ายในครัวเรือนอย่างละเอียด ตั้งแต่การจดบันทึกรายได้และค่าใช้จ่ายต่างๆ การวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อระบุจุดรั่วไหลทางการเงิน ไปจนถึงการวางแผนการเงินระยะสั้นและระยะยาว เพื่อให้สามารถควบคุมการใช้จ่าย ลดภาระหนี้สินที่ไม่จำเป็น และเสริมสร้างศักยภาพในการออมเงินอย่างเป็นระบบ
• การเพิ่มมูลค่าผลผลิต: สร้างสรรค์คุณค่าจากสิ่งที่ชุมชนมี: คณะได้ศึกษาถึงกระบวนการและเทคนิคต่างๆ ในการนำผลผลิตทางการเกษตรอันเป็นเอกลักษณ์ของท้องถิ่น เช่น อะโวคาโด มาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ที่มีมูลค่าเพิ่มสูงขึ้น อาทิ แชมพู, ครีมนวดผม, สบู่, และไอศกรีม การเรียนรู้ครอบคลุมตั้งแต่การคัดเลือกวัตถุดิบ การพัฒนาสูตร การผลิต การควบคุมคุณภาพ ไปจนถึงการออกแบบบรรจุภัณฑ์ที่น่าสนใจ
• การท่องเที่ยวเชิงเกษตร: โอกาสใหม่ในการสร้างรายได้: ผู้เข้าร่วมได้รับแรงบันดาลใจและแนวคิดในการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงเกษตรในชุมชนตนเอง โดยการศึกษาตัวอย่างการบริหารจัดการสวนอะโวคาโดให้เป็นแหล่งเรียนรู้และแหล่งท่องเที่ยว ที่สามารถสร้างรายได้เสริมจากการจำหน่ายผลผลิต การจัดกิจกรรมเวิร์คช็อป และการต้อนรับนักท่องเที่ยวที่สนใจในวิถีชีวิตเกษตร
• การบริหารจัดการกลุ่ม: พลังแห่งการรวมตัวและความร่วมมือ: คณะได้เรียนรู้ถึงโครงสร้างการบริหารจัดการกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรบ้านแม่ขนิลเหนือ ตั้งแต่การจัดตั้งกลุ่ม การกำหนดบทบาทหน้าที่ของสมาชิกและคณะกรรมการ การบริหารจัดการเงินทุนหมุนเวียน การแบ่งปันผลประโยชน์อย่างเป็นธรรม ไปจนถึงการสร้างความสามัคคีและความเข้มแข็งของกลุ่ม เพื่อให้สามารถดำเนินงานได้อย่างยั่งยืน

ช่วงบ่าย (13.00 – 15.00 น.): ถอดบทเรียนความสำเร็จในการแปรรูปและการตลาด ณ วิสาหกิจชุมชนกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรรอยพระพุทธบาทป่ากล้วย อำเภอสะเมิง

ในช่วงบ่ายของการศึกษาดูงาน คณะผู้เข้าร่วมได้เดินทางไปยัง วิสาหกิจชุมชนกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรรอยพระพุทธบาทป่ากล้วย อำเภอสะเมิง ซึ่งเป็นอีกหนึ่งตัวอย่างที่โดดเด่นในการสร้างรายได้จากการแปรรูปผลผลิตทางการเกษตรหลักของอำเภอสะเมิง นั่นคือ “กล้วย” การศึกษาดูงานในครั้งนี้ได้มุ่งเน้นไปที่การถอดบทเรียนความสำเร็จในด้านต่างๆ ดังนี้:

• การแปรรูปกล้วยอย่างสร้างสรรค์: เพิ่มคุณค่า หลากหลายผลิตภัณฑ์: ผู้เข้าร่วมได้เรียนรู้ถึงกระบวนการและเทคโนโลยีในการนำกล้วยมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ที่หลากหลาย ตอบสนองความต้องการของผู้บริโภคในวงกว้าง เช่น กล้วยฉาบที่มีรสชาติต่างๆ กล้วยอบเนื้อหนึบหวานธรรมชาติ และกล้วยทอดกรุบกรอบ การเรียนรู้ครอบคลุมถึงการเลือกสายพันธุ์กล้วยที่เหมาะสมกับแต่ละผลิตภัณฑ์
• การจัดการต้นทุนการผลิตอย่างมีประสิทธิภาพ: ควบคุมรายจ่าย สร้างผลกำไร: คณะได้ศึกษาถึงกลยุทธ์และวิธีการบริหารจัดการต้นทุนในการผลิตผลิตภัณฑ์แปรรูปจากกล้วย ตั้งแต่การจัดหาวัตถุดิบ การบริหารจัดการแรงงาน การควบคุมกระบวนการผลิต ไปจนถึงการคำนวณต้นทุนต่อหน่วย เพื่อให้สามารถกำหนดราคาขายที่แข่งขันได้และสร้างผลกำไรที่ยั่งยืน
• การพัฒนาผลิตภัณฑ์และบรรจุภัณฑ์ที่ดึงดูด: สร้างความแตกต่าง สร้างความน่าสนใจ: ผู้เข้าร่วมได้รับความรู้และความเข้าใจถึงความสำคัญของการพัฒนาคุณภาพรสชาติของผลิตภัณฑ์ให้เป็นเอกลักษณ์ ควบคู่ไปกับการออกแบบบรรจุภัณฑ์ที่สวยงาม ทันสมัย และสื่อถึงเรื่องราวของผลิตภัณฑ์ เพื่อสร้างความโดดเด่นและดึงดูดความสนใจของผู้บริโภคในตลาด
• การแสวงหาและขยายช่องทางการตลาด: นำผลิตภัณฑ์สู่ผู้บริโภค: คณะได้ศึกษาถึงแนวทางการนำผลิตภัณฑ์ของกลุ่มฯ ไปจำหน่ายในช่องทางต่างๆ อย่างหลากหลาย ทั้งตลาดในชุมชน ตลาดท้องถิ่น งานแสดงสินค้าออนไลน์ และช่องทางอื่นๆ ที่สามารถเข้าถึงกลุ่มเป้าหมายได้อย่างมีประสิทธิภาพ

บทสรุปและแนวทางการประยุกต์ใช้เพื่อชุมชนปกาเกอะญอบ้านห้วยส้มป่อย:

การศึกษาดูงาน ณ วิสาหกิจชุมกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรพื้นที่สูงบ้านแม่ขนิลเหนือและวิสาหกิจชุมชนกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรรอยพระพุทธบาทป่ากล้วยในครั้งนี้ ถือเป็นประสบการณ์ที่มีคุณค่าอย่างยิ่งสำหรับชุมชนปกาเกอะญอบ้านห้วยส้มป่อย ผู้เข้าร่วมโครงการฯ ได้รับองค์ความรู้และแรงบันดาลใจอันหลากหลายในการบริหารจัดการเงินในระดับครัวเรือน การสร้างรายได้เสริมจากศักยภาพของชุมชน การแปรรูปผลผลิตทางการเกษตร การพัฒนาผลิตภัณฑ์ การบริหารจัดการกลุ่ม และการแสวงหาช่องทางการตลาด

หวังเป็นอย่างยิ่งว่า องค์ความรู้และประสบการณ์ที่ได้รับจากการศึกษาดูงานในครั้งนี้ จะถูกนำไปต่อยอดและประยุกต์ใช้ในการดำเนินกิจกรรมภายใต้โครงการลดเหล้า-ลดรายจ่าย-เพิ่มรายได้ของชุมชนปกาเกอะญอบ้านห้วยส้มป่อย เพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งทางเศรษฐกิจ ลดปัญหาการบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และยกระดับคุณภาพชีวิตของสมาชิกในชุมชนให้ดียิ่งขึ้นอย่างยั่งยืน ภายใต้การสนับสนุนอันดีจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ที่เล็งเห็นถึงความสำคัญของการพัฒนาศักยภาพของชุมชนในการสร้างสุขภาวะที่ดีด้วยตนเอง