
สร้างฝายชะลอน้ำชุมชนบ้านแม่หาด ตำบลแม่สวด อำเภอสบเมย จังหวัดแม่ฮ่องสอน
การสร้างฝายชุมชนชะลอน้ำบ้านแม่หาด เป็นการบริหารจัดการน้ำขององค์กรชุมชนด้วยตนเอง โดยการสืบทอดองค์ความรู้ภูมิปัญญาของชนเผ่ากะเหรี่ยง การสร้างชะลอน้ำเป็นระบบการพักน้ำช่วงระยะเวลาหนึ่งของลำห้วยขนาดเล็ก ที่อยู่รอบ ๆ ของชุมชน โดยที่ไม่ให้น้ำใหลไปทั้งหมดเพื่อให้น้ำหยุดพักตรงระยะที่จะสร้างฝาย ซึ่งเป็นวิธีการดั้งเดิม ของชุมชนก่อให้เกิดแหล่งน้ำ หรือแหล่งพักน้ำชั่วคราวของลำห้วยชุมชนขนาดเล็ก จะทำให้เกิดแหล่งที่อยู่อาศัย ของสัตว์ป่าต่างๆได้มาพึ่งพาอาศัยและจะมีแหล่งพักเก็บน้ำอยู่ได้ตลอดปี โดยเฉพราะหน้าร้อนซึ่งลำห้วยเล็กๆจะแห้งขอด ส่งผลกระทบต่อแหล่งน้ำและสัตว์ป่าที่อยู่พึ่งพาอาศัยรวมถึงสรรพสิ่งที่มีชีวิตอื่นๆ ขาดความสมดุลของธรรมชาติที่เกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างต่อเนื่อง การจัดทำฝายชะลอน้ำเป็นการสร้างความสมดุลระหว่างสิ่งมีชีวิตกับธรรมชาติ คนกับสิ่งแวดล้อมหรือคนกับคนที่จะต้องมีการพึ่งพาซึ่งกันและกันเป็นประโยชน์ที่เกื้อกูลต่อกัน เป็นการอยู่ร่วมกันของธรรมชาติสิ่งแวดล้อม วัฒนธรรมความเชื่อ องค์ความรู้ การจัดการระบบสิ่งแวดล้อมของชุมชนกะเหรี่ยงได้อย่างสมดุลและยั่งยืน









การจัดทำฝายชุมชนบ้านแม่หาด เกิดจากความต้องการของชุมชนโดยผ่านกระบวนการมีส่วนร่วม ผ่านเวทีการประชุมของชุมชนโดยมีความเห็นร่วมกันว่าต้องการให้มีการจัดสร้างฝายชุมชนขึ้นเพื่อเป็นสืบสานวัฒนธรรมและและเป็นกิจกรรมที่ก่อให้เกิดความรักความสำนึก สามัคคีของคนชุมชนในการฟื้นฟูวิถีวัฒนธรรมของการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติโดยผ่านกระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชนและเป็นการสร้างแหล่งน้ำที่พักให้กับกับสัตว์ป่าต่างๆในช่วงฤดูกาลที่แห้งแล้งซึ่งสัตว์ป่าสามาถรมาพักและอาศัยแหล่งตรงนั้นได้ กิจกรรมสร้างฝายชุมชนบ้านแม่หาดเป็นกิจกรรมที่หลอมรวมผู้คนในชุมชนเกิดจิตอาสาในการดูแลปกป้องสืบสานวัฒนธรรมองค์ความรู้ภูมิปัญญาของชุมชนชาติพันธุ์ ให้เกิดการจัดการดูแลทรัพยากรธรรมชาติ ดิน น้ำ ป่า ของชุมชนตามกาลเวลาที่เปลี่ยนแปลง สมดุลและยั่งยืน
การจัดกิจกรรมครั้งนี้ได้รับความร่วมมือจาก คณะกรรมการชุมชนบ้านแม่หาด กลุ่มสตรี กลุ่มเยาวชน องค์การบริหารส่วนตำบลแม่สวด มูลนิธิภูมิปัญญาชาติพันธุ์ และภาคีอื่นๆ จัดขึ้นเมื่อวันที่ 21 -22 เมษายน 2562 ณ.ป่าต้นน้ำบ้านแม่หาด ตำบลแม่สวด อำเภอสบเมย จังหวัดแม่ฮ่องสอน